‘Onder water in het Rampjaar’ is de titel van het nieuwe kinderboek van Hilversummers Elganan Jelsma en Rob Schultheiss. In dit boek brengt de duikboot van Dees en Douwe hen naar een nieuw avontuur, precies 350 jaar geleden, bij de Oude Hollandsche Waterlinie.

Kinderen

De boeken gaan over de Hollandse Waterlinie. Omdat ze al eerder kindertentoonstellingen hadden gemaakt, wilden de Hilversummers de waterlinies nu ook voor kinderen aantrekkelijk maken. “Wat is er voor kinderen interessant in die tijd? Hoe was het leven toen? Wat voor kleding droegen ze? Wat aten ze?” vroegen Jelsma en Schultheiss zich af.

Ze verdiepten zich in het verleden en kwamen veel interessante informatie tegen, waarmee ze een kindertentoonstelling wilden maken. “Wij zijn kunstenaars, wij associëren de hele tijd. Als je dit doet, dan kan dat gebeuren. Het een heeft met het ander te maken. Zo ontstond het idee om het eerste boek te maken, dat gebaseerd is op de Nieuwe Hollandsche Waterlinie (1916). En nu is dus het nieuwe boek uit in dezelfde serie, ‘Onder water in het Rampjaar’, waarin de duikboot boven water komt in de Oude Hollandsche Waterlinie. In de zomer van het rampjaar 1672.”

De kinderboeken zijn vooral avontuurlijke en spannende verhalen over de twee goede vrienden Dees en Douwe die samen een duikboot hebben gemaakt, waarmee ze kunnen reizen in de tijd. In het nieuwe boek komen ze aan in de zomer van 1672. Ze leggen aan bij een tentenkamp en een molen en lopen met een jongen, die verrassend goed kan tekenen, mee naar een stadje. Daar komen ze een kaper tegen, een zeerover. Die weet hen te vertellen dat er een schatkist is. Dees en Douwe gaan op zoek naar de schatkist en zo komen ze van het ene in het andere avontuur terecht.

“In het verhaal zitten heel veel leuke details waardoor de kinderen op een andere manier de geschiedenis leren te bekijken”, vertelt Schultheiss. “Zo werd er geen water gedronken maar bier. Ook door de kinderen. Want van water werd je ziek. En de mensen wasten zich zo min mogelijk. Ze dachten toen dat als je je met water waste, dat je dan juist de pest kreeg. Het schijnt zelfs, dat Lodewijk de Veertiende, de Zonnekoning, zich maar drie keer in zijn leven heeft gewassen.”

Win-winsituatie

Jelsma vervolgt: “We hebben geprobeerd om zo weinig mogelijk oorlog in het verhaal te verwerken, maar wel bijvoorbeeld een aantal grote schilders en uitvinders. Kinderen kennen hen vaak wel van naam. In dit verhaal komen ze tot leven. Het speelt zich toch af in de Gouden Eeuw. Het is gewoon een heel leuk en spannend verhaal om te lezen en de kinderen worden nieuwsgierig gemaakt en geprikkeld om ook nog iets op te steken van het leven in die tijd. Win-winsituatie.”

In het verhaal staan allerlei herkenbare en eenvoudige tekeningen. Soms een pagina met krabbels, even ter verduidelijking of aanvulling op het verhaal. Hoe zit het precies met Prins Willem III? Kinderen die na het lezen van het verhaal gewoon meer willen weten, vinden achterin het boek allerlei informatie over het leven in die tijd. Zoals bepaalde spreekwoorden die tot de zeventiende eeuw zijn terug te leiden. Voor in het boek staat een dankwoord voor de kinderen van Jelsma en Schultheiss. “Ja, zij hebben enorm geholpen. Ook de kleinkinderen hebben geholpen. Dat is wel handig, dan konden we ook dingetjes uitproberen op de kinderen voor wie het verhaal is bedoeld.”

Kindertentoonstelling

Een tentoonstelling waarin kinderen zelf dingen kunnen doen. “We maken tentoonstellingen waar ze zelf alles mogen doen, aan de gang kunnen, alles ontdekken en waardoor ze worden geprikkeld en uitgedaagd. Kindertentoonstellingen zijn vaak zo belerend en saai, of met computerspelletjes. Wij maken tentoonstellingen het liefst duurzaam met gebruikte spullen en op zo een manier, dat kinderen het zelf allemaal kunnen doen. En denken, hé, dat kan ik zelf ook maken met spullen die ik thuis heb.”

Komen er nog meer avonturen van Dees en Douwe? “We hebben zoveel ideeën opgedaan met deze twee boeken. Uit elk ding komt altijd weer iets nieuws. Er broeit zeker iets voor een volgend boek. Met Vikingen misschien, of Romeinen...” 

Ook (voor-)lezen? Het boek is bedoeld voor kinderen van 8-10 jaar en is verkrijgbaar via de website www.gooiskunstkabinet.nl en bij de Hilversumse boekhandel Voorhoeve. Of stuur een mailtje naar info@elganan.nl. ’Onder water in het Rampjaar’ is een op zichzelf staand verhaal, het is dus niet nodig om het eerdere boek te hebben gelezen.

Tekst: Laura Calis